Karta Członkowska
Beauty Razem
to branżowy "Netflix" z ebookami, VOD, dokumentacją i stałym dostępem do grup FB.
Anna Kowalska
Data publikacji: 07.07.2025
Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów uznał, że analogi prostaglandyn – syntetyczne związki stosowane w kosmetyce w produktach do stymulacji wzrostu rzęs i brwi – nie są bezpieczne dla konsumentów. Opinia SCCS dotyczy: Isopropyl Cloprostenate, Norbimatoprost i Dechloro Dihydroxy Difluoro Ethylcloprostenolamide. W produktach profesjonalnych są dostępne bezpieczne alternatywy dla tych składników.
Na początku czerwca Komisja Europejska opublikowała opinię Komitetu Naukowego ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS) na temat analogów prostaglandyn (PGA). Pod uwagę wzięto: Isopropyl Cloprostenate, Norbimatoprost i Dechloro Dihydroxy Difluoro Ethylcloprostenolamide.
Opinia wydana przez SCCS stwierdza, że żadnego z trzech PGA nie można uznać za bezpieczny do stosowania w produktach kosmetycznych przeznaczonych do wspomagania wzrostu rzęs i brwi.
Jednak jeszcze do 18 sierpnia br. można kierować wnioski w tej sprawie do SCCS – jest to stosowany przez regulatora czas, który może być wykorzystany na tzw. obronę składnika np. przez działy R&D.
Analogi prostaglandyn (PGA) to syntetyczne związki naśladujące działanie naturalnych prostaglandyn – grupy hormonów o silnym działaniu, odgrywających rolę w wielu procesach fizjologicznych, takich jak stan zapalny, regulacja ciśnienia śródgałkowego, czy wzrost włosów.
W kosmetyce są stosowane głównie ze względu na ich zdolność do stymulowania wzrostu rzęs i brwi.
Stosowane w serum do rzęs i brwi działają poprzez wydłużenie fazy anagenu (wzrostu włosa), co skutkuje dłuższymi, gęstszymi i ciemniejszymi rzęsami. Obecnie w badaniach klinicznych ocenia się zastosowanie PGA u osób z łysieniem androgenowym.
Badania kliniczne potwierdzają skuteczność analogów prostaglandyn w stymulowaniu wzrostu rzęs. Efekty widoczne są zwykle po 4-8 tygodniach regularnego stosowania. Po zaprzestaniu stosowania efekt stopniowo zanika.
Karta Członkowska
Beauty Razem
to branżowy "Netflix" z ebookami, VOD, dokumentacją i stałym dostępem do grup FB.
Anna Kowalska
Mimo że są skuteczne, analogi prostaglandyn stosowane w odżywkach i serum do rzęs mogą powodować działania niepożądane, zwłaszcza przy długotrwałym stosowaniu.
Skutki uboczne:
W niektórych krajach (np. Szwecji, Holandii i Kanadzie) analogi prostaglandyn są zakazanie lub wycofywane z rynku kosmetycznego, ponieważ są one klasyfikowane jako substancje lecznicze, a nie typowe składniki kosmetyczne.
FDA – amerykańska agencja rządowa, która zajmuje się regulacją i nadzorem nad bezpieczeństwem żywności, leków, kosmetyków, wyrobów medycznych, produktów biologicznych i produktów tytoniowych – ostrzega przed ich użyciem bez recepty. Już w 2011 r. FDA skierowała ostrzeżenia do producentów (np. RapidLash), że Isopropyl Cloprostenate (ICP) działa jak lek i powinien być klasyfikowany jako lek, a nie kosmetyk. W kolejnych latach egzekwowała przepisy, uznając te preparaty za “niezatwierdzone nowe leki”.
Warto zauważyć, że niektóre produkty kosmetyczne dostępne na rynku masowym zawierają pochodne PGA o słabszym działaniu, np. dekloroetylprostadienol, by uniknąć klasyfikacji jako lek. W niektórych Isopropyl Cloprostenate, Norbimatoprost, Ethyl Tafluprostamide mogą być opisane jako jako „pochodne bimatoprostu”. Bimatoprost – analog prostaglandyny – w farmacji wykorzystywany jest do produkcji kropel do oczu przeznaczonych do leczenia jaskry oraz nadciśnienia wewnątrzgałkowego u osób dorosłych, ponieważ jedną z jego właściwości jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego oka poprzez zwiększenie odpływu cieczy wodnistej. Krople do oczu z bimatoprostem są lekiem wydawanym na receptę. Nie znajduje się na liście dozwolonych składników kosmetycznych, ponieważ produkty kosmetyczne nie mogą mieć działania farmakologicznego.
Na rynku amerykańskim toczyły się procesy przeciwko producentom odżywek do rzęs, którzy nie zawarli informacji o obecności w nich farmakologicznej substancji, która niesie ryzyko skutków ubocznych – zmiany tęczówki oka. Główne zarzuty dotyczyły Isopropyl Cloprostenate (ICP).
Trzy pozwy zbiorowe wniesione w 2018 r. przeciwko firmie Rodan+Fields i serum Lash Boost zakończyły się ugodą w 2022 r. opiewającą na łączną kwotę 38 mln dolarów.
W 2024 r. firma Elixir Cosmetics zgodziła się na ugodę na łączną kwotę 2,3 miliona dolarów w związku z pozwem zbiorowym dotyczącym tego, że nie ujawniła potencjalnych zagrożeń i skutków ubocznych związanych z zawartością IPC w produktach Babe Lash Essential Lash Serum, Babe Lash Eyelash Serum, Babe Amplifying Brow Serum i Babe Brow Serum.
Karta Członkowska
Beauty Razem
to branżowy "Netflix" z ebookami, VOD, dokumentacją i stałym dostępem do grup FB.
Anna Kowalska
Komisja Europejska przygląda się prostaglandynom i analogom prostaglandyn od dawna. W opinii z 2022 r. czytamy: Prostaglandyny i syntetyczne analogi są powszechnie znane jako silne substancje farmakologicznie czynne. Ze względu na te efekty inne organy regulacyjne odradzały lub zakazały ich stosowania w kosmetykach wspomagających wzrost rzęs. W związku z możliwością wywoływania efektów przy bardzo niskich stężeniach i zamierzonym zastosowaniem w pobliżu oka, stosowanie analogów prostaglandyn w produktach kosmetycznych budzi obawy SCCS.
Wcześniej, w 2020 r., w związku z prowadzonymi badaniami i pojawiającymi się dowodami na potencjalne działania niepożądane analogów prostaglandyn, Komisja Europejska, ogłosiła wezwanie do dostarczenia dodatkowych danych na temat przez zainteresowane strony.
Obecna opinia SCCS nie pozostawia raczej złudzeń co do dalszego stosowania PGA, brzmi jednoznacznie: Isopropyl Cloprostenate, Norbimatoprost i Dechloro Dihydroxy Difluoro Ethylcloprostenolamide – nie można uznać za bezpieczne.
W opinii z 28 maja br. Komitet podkreśla, że te substancje są silnie aktywne już w minimalnych stężeniach, a jednocześnie brakuje danych dotyczących ich wpływu na układ rozrodczy i rozwój:
Wniosek SCCS opiera się na silnej aktywności farmakologicznej PGA, nawet przy niskich stężeniach, oraz na braku akceptowalnych danych, które umożliwiłyby wykluczenie potencjalnych działań niepożądanych wynikających z toksyczności reprodukcyjnej/rozwojowej. Ta ostatnia kwestia jest niezwykle ważna dla PGA, ponieważ użytkownikami kosmetyków zawierających PGA będą najprawdopodobniej młode kobiety.
Opinia z 28 maja 2025 r. jest obecnie przedmiotem publicznych konsultacji trwających do 18 sierpnia 2025.
SCCS to główny organ doradczy Komisji Europejskiej w sprawach bezpieczeństwa kosmetyków – jego opinie silnie wpływają na decyzje legislacyjne w UE.
Wnioski z obecnej sytuacji:

Na polskim rynku gabinetowym (czyli profesjonalnym, w salonach, wśród produktów kierowanych do kosmetologów, lekarzy, trychologów) prawdopodobnie nie są dostępne kosmetyki zawierające Isopropyl Cloprostenate, Norbimatoprost ani Ethyl Tafluprostamide (Dechloro Dihydroxy Difluoro Ethylcloprostenolamide).
Marki gabinetowe proponują odżywki i sera do rzęs z peptydami oraz w zależności od marki i produktu – z witaminami, kwasem hialuronowymi i innymi naturalnymi składnikami. Peptydy są w nich składnikiem stymulującym wzrost, zagęszczenie i wzmocnienie rzęs. W opisach tych produktów znajdziemy informację, że nie zawierają prostaglandyn.
TAGI
Przeczytaj także